Ministerstwo Cyfryzacji opublikowało „Krajowy plan działań zmiany przeznaczenia pasma 700 MHz w Polsce” w celu przeprowadzenia konsultacji społecznych. Zgodnie z dokumentem, pasmo to zostanie zwolnione przez naziemną telewizję cyfrową, co umożliwi powstanie tzw. drugiej dywidendy cyfrowej i wykorzystanie jej na potrzeby usług szerokopasmowych, w tym 5G.
Naziemna telewizja cyfrowa w Polsce wykorzystuje aktualnie zakres częstotliwości 470-790 MHz. W przyszłości transmisje telewizyjne mają zostać przeniesione w zakres 470-694 MHz. Dzięki wykorzystaniu zwolnionego pasma 700 MHz dostawcy usług łączności elektronicznej zyskają możliwość tworzenia nowych usług i rozszerzenia zasięgu obecnych.
28 grudnia 2018 roku Polska wystąpiła do Komisji Europejskiej z informacją o konieczności odsunięcia o 2 lata terminu udostępnienia pasma 700 MHz na potrzeby naziemnych systemów zdolnych do zapewniania usług bezprzewodowej szerokopasmowej łączności elektronicznej do 30 czerwca 2022 roku. Wskazanym przez Polskę uzasadnionym powodem odroczenia dopuszczenia do korzystania z zakresu częstotliwości pasma 700 MHz są nierozwiązane problemy dotyczące koordynacji transgranicznej skutkujące szkodliwymi zakłóceniami. Brak informacji ze strony Federacji Rosyjskiej, Republiki Białorusi oraz Ukrainy o wyłączeniu do 30 czerwca 2020 roku naziemnej telewizji, działającej w paśmie 700 MHz na terenie tych krajów, uniemożliwiłby de facto w sposób niezakłócony uruchomienie pasma 700 MHz na potrzeby usług szerokopasmowych.
W „Krajowym planie działań zmiany przeznaczenia pasma 700 MHz w Polsce” zawarto szczegółowy harmonogram działań. W I lub II kwartale 2019 roku opublikowana ma zostać w Dzienniku Ustaw RP nowelizacja ustawy Prawo telekomunikacyjne oraz ustawy o radiofonii i telewizji. Umożliwić ma to dokonanie zmiany przeznaczenia pasma 700 MHz. 31 marca 2019 roku nastąpić ma zmiana planu zagospodarowania częstotliwości, dopisanie do planu przeznaczenia pasma 700 MHz na potrzeby systemów szerokopasmowych. 30 czerwca 2019 roku nastąpić ma nowelizacja rozporządzenia w sprawie przetargu, aukcji oraz konkursu na rezerwację częstotliwości lub zasobów orbitalnych. Natomiast do 30 czerwca 2022 roku nastąpić ma zmiana rezerwacji częstotliwości dla MUX 1-4 i koncesji KRRiT dla nadawców.
Jak czytamy w dokumencie Ministerstwa Cyfryzacji, zwolnienie pasma 700 MHz i zmiana części kanałów w czterech multipleksach nie spowoduje znaczących kosztów i tym samym nie wymusi konieczności dokonania ewentualnych rekompensat. Ewentualne koszty po stronie nadawców pojawią się dopiero po zmianie technologii na DVB-T2.
Jak uważa Ministerstwo Cyfryzacji, zmiana techniki nadawania i odbioru sygnałów multipleksów na DVB-T2/HEVC jednocześnie ze zwolnieniem pasma 700 MHz (do 30 czerwca 2022 r.) może być trudna do zaakceptowania przez widzów i traktowana jako przedwczesna. W związku z tym optymalizacja planów częstotliwości dla sieci NTC w zakresie 470-694 MHz została przeprowadzona w taki sposób, aby po zwolnieniu pasma 700 MHz nadawanie programów w ramach funkcjonujących obecnie w paśmie UHF czterech multipleksów (MUX 1-4) mogło być kontynuowane bez zmiany standardu transmisji. Wymagana będzie jedynie wspomniana zmiana kanałów na wybranych obszarach. Dopiero po wdrożeniu standardu DVB-T2/HEVC niezbędna będzie wymiana odbiorników telewizyjnych, niespełniających wymagań technicznych umożliwiających odbiór sygnału w nowym standardzie. Pozostawienie obecnej oferty NTC nadawanej w standardzie DVB-T/AVC w węższym zakresie częstotliwości nie niesie takich skutków.
W związku ze przeniesieniem nadawców NTC z pasma 700 MHz konieczna będzie zmiana rezerwacji częstotliwości. Podmioty dysponujące rezerwacjami częstotliwości zobligowane zostaną do wyłączenia wszystkich transmisji w kanałach telewizyjnych powyżej 48 i kilku emisji w kanałach 21-48. Skutkiem tego konieczne będzie przestrojenie nadajników i systemów antenowych na nowe częstotliwości w celu kontynuowania nadawania programów w ramach MUX 1-4, w standardzie DVB-T/AVC. Po wdrożeniu standardu DVB-T2/HEVC konieczne będą kolejne zmiany częstotliwości w sieci nadawczej NTC oraz utworzenie nowych wielkoobszarowych sieci jednoczęstotliwościowych (Single Frequency Network – SFN). Ten proces poza ewentualną wymianą odbiorników telewizyjnych, niespełniających wymagań technicznych, umożliwiających odbiór sygnału w nowym standardzie, nie będzie wymagał dodatkowych działań ze strony obywateli poza standardowym wyszukaniem kanałów.
Migracja NTC z pasma 700 MHz bez zmiany standardu transmisji spowoduje po stronie odbiorców jedynie konieczność uruchomienia automatycznego dostrojenia odbiorników do nowych częstotliwości. O planowanych zmianach częstotliwości widzowie zostaną poinformowani przez nadawców (np. informacje na paskach). Na stronach internetowych Ministerstwa Cyfryzacji i UKE oraz organizacji konsumenckich pojawią się informacje o ewentualnych działaniach w przypadku wystąpienia zakłóceń w odbiorze programów TV spowodowanych przez stacje bazowe lub terminale 4G/5G.
- Anita Kaźmierska
- Ministerstwo Cyfryzacji